خارج کردن سنگ های کلیه از طریق پوست PCNL

متخصص اورولوژی با در نظر گرفتن فاکتورهای متعددی، روش مناسب درمان سنگ کلیه را به شما پیشنهاد می کند. یکی از انواع روش های سنگ شکنی PCNL یا خروج سنگ های کلیه از طریق پوست می باشد که یکی از روش های موفق دفع سنگ های کلیه بزرگ است. با پیشرفت علم پزشکی، دیگر مجبور به استفاده از جراحی باز و شکافتن شکم بیمار برای برداشتن سنگ کلیه نخواهیم بود، به جای آن می توان با کمک روش جراحی سنگ کلیه PCNL و ایجاد سوراخ 2 سانتی متری در پهلو، با کمترین عارضه، اقدام به خارج نمودن سنگ های کلیه نمود.

هنگامی که بیمار با سنگ کلیه یا مجاری ادراری بزرگتر از 2 میلیمتر و در تعداد بالا، به دکتر اورولوژیست مراجعه می کند. استفاده از درمان هایی نظیر سنگ شکنی برون اندامی (ESWL) و اورتروسکوپی فایده ای نداشته و لازم است از روش تاثیرگذار تری استفاده کرد. در این موارد PCNL یا جراحی بسته سنگ، روشی منحصر به فرد و کم تهاجمی می باشد که برای این دسته از بیماران مناسب ترین درمان سنگ کلیه به شمار می رود. در گذشته تنها روش برای خروج سنگ های بزرگ انجام جراحی باز کلیه بود که نیاز به ایجاد برشی بزرگ در شکم داشت، در حالی که در روش PCNL (که کوتاه شده عبارت PerCutaneous NephroLithotomy به معنی “سنگ شکنی از راه پوست” است.)، تنها یک برش 1 سانتی متری بر پوست ایجاد می شود؛ در نتیجه می توان گفت که این روش با کمترین میزان آسیب بافتی و به طبع، درد و خونریزی کمتر و ترخیص سریعتر همراه خواهد بود. نفرولیتوتومی از راه پوست یا PCNL شامل برداشت جراحی سنگ کلیه با استفاده از دوربین ها و ابزارهایی می شود که از راه یک برش کوچک در کمر به بدن وارد می شوند. در این عمل 2 تا 3 ساعته، فرد تحت بیهوشی عمومی قرار گرفته و جهت ریکاوری (بهبودی) 2 تا 4 روز را در بیمارستان بستری خواهد بود. ممکن است در حین بهبودی، دکتر ارولوژیست جهت بررسی احتمال وجود قطعات باقی مانده سنگ، درخواست انجام یک عکس برداری به وسیله اشعه ایکس را بدهد.

درمان سنگ کلیه با روش جراحی بسته به شیوه ای کاملا ایمن و کم تهاجمی انجام می شود و همین مورد است که اصلی ترین تمایز آن با دیگر روش های سنگ شکنی از قبیل اورتروسکوپی یا شاک ویو (ESWL)، به شمار می آید. افزون بر اینکه PCNL در یک مرحله قابل انجام است، در حالی که احتمال تکرار درمان در دیگر روش ها بسیار بیشتر می باشد. جراحی خارج کردن سنگ های کلیه از طریق پوست با استفاده از تصاویر حاصل از فلوروسکوپی یا سونوگرافی قابل انجام می باشد. در روش فلوروسکوپی که در اغلب مراکز انجام می شود. پس از انجام بی حسی موضعی یا بیهوشی عمومی ابتدا با سیستوسکوپ کاتتر حالبی در حالب کلیه مورد نظر تعبیه می شود. سپس بیمار به روی شکم خوابانده شده و با تزریق ماده حاجب از کاتتر حالب و همزمان انجام فلوروسکوپی سیستم کلیه بررسی می شود. محل ورود به داخل سیستم انتخاب شده، با سوزن مخصوص وارد کلیه شده و گاید وایر وارد سیستم می شود. سپس مسیر با استفاده ازدیلاتاتور بر روی گاید وایر گشاد شده و شیت امپلاتز وارد سیستم کلیه می شود. و از این طریق دوربین وارد سیستم می شود. با کمک نفروسکپ سنگ ها روئیت شده و با استفاده از لیتوکلاست خرد و با گراسپر خارج می شوند. در صورت نیاز در انتهای عمل از دبل جی جهت کمک به ترمیم و درناژ سیستم کلیه استفاده می شود.

همانطور که گفتیم درمان سنگ کلیه PCNL بیشتر برای کسانی مورد استفاده قرار می گیرد که دارای سنگ هایی سخت و مقاوم به تعداد زیاد، با اندازه ای بزرگتر از 2 میلیمتر هستند و از درمان هایی همچون ESWL نتیجه چندان رضایت بخشی نگرفته اند.

از جمله افرادی که کاندیدای مناسبی برای این روش درمانی نیستند، می توان موارد زیر را نام برد:

• بیماران قلبی و کسانی که دچار مشکل خونریزی غیر قابل کنترل هستند.
• مبتلایان به عفونت مجاری ادراری که ریسک بروز عفونت در حین جراحی برایشان بیشتر بوده و بنابراین لازم است که پیش از شروع PCNL تحت درمان کامل( جهت رفع عفونت ) قرار بگیرند.

بعد از تعیین نمودن زمان انجام جراحی PCNL، لازم است که با توجه به فاکتور هایی از قبیل، سن، سوابق پزشکی و خطر انجام جراحی (در مورد خاص شما)، به انجام معاینات فیزیکی، ECG (تست نوار قلبی)، تست انعقاد خون، پانل متابولیک جامع (مشخصات شیمیایی کامل خون) و آزمایش ادرار و کشت ادرار، مبادرت نمود.

گفتنی است که با توجه به اینکه این روش تحت بیهوشی عمومی انجام می‌شود، لذا باید به برخی نکات توجه ویژه ای داشت تا در حین انجام عمل، مشکل جدی پیش نیاید. این نکات عبارتند از:

• پرهیز از خوردن و آشامیدن تا 6 ساعت پیش از شروع عمل
• منع مصرف داروهای رقیق کننده خون مانند آسپرین، وارفارین و داروهای ضدعفونی کننده غیراستروئیدی از 7 تا 10 روز پیش از عمل از مصرف
• رعایت نکات و توصیه های گفته شده از سوی متخصص کلیه

در صورتی که عمل سنگ کلیه توسط متخصص اورولوژ حرفه ای و با دقت کافی انجام شود، ریسک ابتلا به عوارض احتمالی تا حد زیادی کاهش خواهد یافت. با این حال برخی عوارض خاص این روش درمانی عبارتند از:

• آسیب به بافت ها و ارگان های مجاور از قبیل روده ها، رگ های خونی، طحال و کبد
• خونریزی شدید و نیاز بیمار به انتقال خون
• عدم بیرون آوردن موفق سنگ ها ( که در این صورت لازم به درمان مجدد یا انجام به درمان های دیگر است.)