متاسفانه امروزه شیوع انواع مختلف بیماری های مقاربتی در میلان آقایان و بانوان جوان افزایش یافته و یکی از پیامدهای نامطلوب روابط جنسی ناسالم و کنترل نشده به شمار می آید. معمولا بیماری های آمیزشی و یا مقاربتی به دو شکل درمان پذیر و غیرقابل درمان دسته بندی شده و علائم متفاوتی را بروز خواهند داد. به منظور آشنایی بیشتر و بهتر با انواع، علائم و درمان های بیماری های مقاربتی و مباحث اورولوژی با ما همراه باشید.
بیماری مقاربتی چیست؟
در تعریف علمی، بیماری های مقاربتی به نوعی از بیماری های عفونی و یا میکروبی گفته می شود که از راه واژن، مقعد، دهان و یا پوست از فرد آلوده به فرد سالم منتقل شده و علائم متفاوتی را بروز خواهند داد. درد، زخم، تب، سوزش و ترشحات غیرطبیعی، بدبو، سبز و آبکی از مهم ترین و اصلی ترین علائم انواع مختلف بیماری های مقاربتی است و به شکل اولیه و یا تاخیری بروز پیدا می کند.
متاسفانه خطر ابتلا به انواع مختلف بیماری های آمیزشی در جمعیت بانوان بسیار بیشتر از آقایان است و یک تهدید جدی برای سلامت سیستم تناسلی و تولید مثل آنها به شمار می آید. متاسفانه نهفته بودن علائم بیماری یکی از مهمترین دلایل گسترش و شیوع بیماری در میان افراد مختلف است و در بیشتر موارد سهوا منتقل خواهد شد.
انواع بیماری های مقاربتی چیست؟
همانطور که پیشتر نیز گفته شد بیماری های مقاربتی و یا آمیزشی در نظر بهترین دکتر اورولوژی به دو شکل درمان پذیر و غیرقابل درمان به شرح زیر دسته بندی خواهند شد:
سفلیس
سفلیس نوعی بیماری مقاربتی باکتریایی است که در اثر برقراری روابط جنسی کنترل نشده در افراد بروز پیدا می کند و در صورت عدم مراجعه به موقع و درمان موثر، به شدت کشنده خواهند بود. سفلیس به واسطه باکتری ترپونما پالیدوم و از طریق تماس واژن، مقعد و دهان منتقل می شود. متخصص اورولوژی پیدایش زخم های گرد، ریز و بدون درد را از مهمترین علائم بالینی سفلیس می داند.
سوزاک (گنوره)
سوزاک یکی دیگر از بیماری های مقاربتی قابل درمان است که در هم در مردان و هم در زنان بروز پیدا می کند و دارای علائم مشترکی است. سوزاک در اثر برقراری روابط جنسی کنترل نشده از طریق آلودگی های واژن، مقعد و دهان در بانوان و آلودگی مجاری ادراری، دهان و مقعد در آقایان منتقل خواهد شد. ترشحات آبکی، سبز رنگ و غیرطبیعی واژن، سوزش ادرار خفیف تا شدید، تغییر در روند سیکل قاعدگی، درد شدید در حین مقاربت، تب و دردهای خفیف تا شدید پایین شکم از مهمترین علائم بالینی سوزاک بوده و در صورت تشخیص زودهنگام و مراجعه به متخصص اورولوژی به آسانی درمان خواهد شد.
تقریبا شایعترین بیماری مقاربتی سوزاک (گنوره) می باشد. بیمار مدت زمان کوتاهی پس از رابطه جنسی محافظت نشده با علائم سوزش شدید و ترشح چرکی از مجرا مراجعه می نماید. تشخیص از روی علائم و شرح حال داده می شود و با آزمایش ترشحات مجرا قطعی می شود. در بسیاری از موارد عفونت کلامیدیایی همزمان با سوزاک منتقل می شود که نیاز به درمان های دوگانه را ایجاب می کند. امروزه انواع مقاوم بیماری با شیوع بیشتری دیده می شوند و در صورتی که سریع درمان نشوند عوارض طولانی مدت مثل تنگی مجرا و ناباروری به دنبال دارند. در موارد پیشرفته این عفونت ها می توانند نواحی دیگر دستگاه تناسلی را درگیر کرده موجب عفونت بیضه (ارکیت) و یا پروستات (پروستاتیت) شوند.
کلامیدیا
یکی دیگر از انواع بیماری های آمیزشی قابل درمان، کلامیدیا است که هر دو جنس را درگیر نموده و در مجرای ادرار، رکتوم، واژن، گلو و دهان فرد آلوده سکنی می گزیند. این عارضه از مادر آلوده به جنین نیز منتقل شده و دارای علائمی مانند سوزش شدید ادرار، ترشحات غیرطبیعی واژن، درد در هنگام نزدیکی، درد پایین شکم، تهوع و تب است.
تریکومونیازیس
یکی از مهمترین بیماری های مقاربتی انگلی، تریکومونیازیس است. این عارضه توسط انگلی به همین نام ایجاد شده و در بیشتر موارد علائم دیررسی را بروز خواهد داد. ترشحات زرد و سبز رنگ، بوی نامطبوع واژن، درد در حین رابطه جنسی، ادرار دردناک و خارش واژن از مهمترین علائم بالینی تریکومونیازیس است.
تبخال تناسلی (هرپس تناسلی)
تبخال تناسلی یکی از شایع ترین بیماری های مقاربتی غیر قابل درمان در میان افرادی است که روابط جنسی کنترل نشده دارند و از روش های پیشگیری مناسب برخوردار نبوده اند. متاسفانه این بیماری در صورت مراجعه به موقع به ارولوژ تنها قابل پیشگیری بوده و درمان قطعی نخواهد داشت. بوسیدن، لمس کردن، ارتباط مقعدی، ارتباط مهبلی و ارتباط دهانی از مهمترین راه های انتقال این نوع از بیماری مقاربتی محسوب می شود.
این عارضه چند روز پس از رابطه جنسی به صورت تاول های ریز کنار هم یا منفرد در ناحیه تناسلی رؤیت می گردد. این بیماری در بیشتر موارد با درد و سوزش همراه است و ممکن است تورم در ناحیه کشاله ران مشاهده شود. درمان این بیماری با داروهای ضد ویروس تبخال نتیجه بخش می باشد.
هپاتیت
شایع ترین نوع هپاتیت قابل انتقال از فرد آلوده به فرد سالم در طی ارتباطات جنسی ناسالم و کنترل نشده، هپاتیت نوع A است. این عارضه علائمی مانند تب، تهوع، استفراغ، درد در سمت راست شکم و بیحالی از مهمترین علائم بالینی این بیماری مقاربتی به شمار می آیند.
ایدز-اچ آی وی
ایدز از جمله بیماری های شناخته شده در جمعیت مردم جهان است. این بیماری به واسطه ویروس تضعیف کننده سیستم ایمنی ایجاد گردیده و از راه روابط جنسی کنترل نشده و ناسالم نیز منتقل خواهد شد. تب، تعریق شبانه، زخم های دهانی، کاهش وزن، خستگی مفرط، اسهال، عفونت های مقاوم به درمان و مشکلات تنفسی از مهمترین علائم بالینی این بیماری مقاربتی بوده و در بازه یک تا بیست سال پس از ابتلا بروز خواهند نمود.
گال
گال نیز یک بیماری مقاربتی محسوب می شود که مشخصه آن ضایعات برجسته (پاپول) در ناحیه تناسلی با خارش شدید می باشد که پس از استحمام یا خواب تشدید می شوند. دیدن پلاک های سفید حاوی مایت عامل بیماری تشخیص را مسجل می کند. معمولا علائم این بیماری ۶ هفته بعد از تماس جنسی نمایان می شود. درمان این عارضه شامل استفاده از لوسیون های ضد گال در تمام بدن از گردن به پایین می باشد خارش ممکن است تا چند هفته پس از درمان باقی بماند.
زگیل تناسلی
زگیل تناسلی اغلب به شکل ضایعات گوشتی کوچک یا بزرگ به صورت منفرد یا متعدد در ناحیه تناسلی دیده می شوند. که غالبا بدون علامت هستند و بیماران بدلیل شکل ظاهری یا نگرانی از ضایعات بدخیم مراجعه می کنند. زگیل های تناسلی توسط ویروس های خانواده HPV ایجاد می شوند. که شایعترین انواع آن که باعث زگیل در مردان می شوند.
کرایوتراپی با نیتروژن درمان موضعی سریع با کمترین عوارض و صرف زمان کوتاه و بدون درد می باشد که به آسانی در مطب دکتر اورولوژیست در یک یا دو جلسه با صرف زمان کوتاه قابل انجام است. درمان های دیگر شامل سوزاندن با کوتر و لیزر و جراحی در ضایعات بزرگ قابل انجام هستند.
واکسن گارداسیل
این واکسن چهار ظرفیتی بوده و انجام واکسیناسیون برای پیشگیری از چهار نوع شایع و مهاجم ویروس HPV شامل ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸با استفاده از واکسن گارداسیل امکانپذیر می باشد. شروع واکسیناسیون معمولا قبل از سن فعالیت جنسی می باشد و در دخترها از سن ۱۱ تا ۲۵ سالگی و در پسرها از سن ۹ تا ۲۶ سالگی تزریق می شود. در مردان واکسن در مواردی که زگیل تناسلی وجود دارد تاثیری نخواهد داشت.