زگیل تناسلی معمولا ظاهر مشخصی داشته و به سهولت توسط متخصص اورولوژی با معاینه قابل تشخیص است. زگیل تناسلی یکی از شایع ترین و مسری ترین بیماری های مقاربتی است که توسط پاپیلوما ویروس ها ایجاد می گردد. چهار نوع شایع آن تیپ های ۶، ۱۱، ۱۶ و ۱۸ هستند. که تیپ های ۶ و ۱۱ مسئول زگیل های معمولی با قابلیت تومور زایی پایین هستند، و انواع ۱۶ و ۱۸ مسئول اکثریت زگیل های دارای قابلیت بدخیمی هستند. در این رابطه شناخت علائم زگیل تناسلی به شما کمک خواهد کرد، تا این بیماری را بهتر شناخته و زودتر برای درمان اقدام کنید. زگیل های تناسلی از جمله شایع ترین بیماری های منتقله از راه تماس جنسی در جهان است. در این مطلب قصد داریم به صورت جامع و کامل شما را با این بیماری آشنا کنیم.
زگیل تناسلی
زگیل تناسلی جزو بیماری های عفونی رایج در سراسر جهان می باشد که منشا آن ویروس پاپیلومای انسانی (HPV) است. جالب است بدانید که ویروس اچ پی وی بیش از صد گونه دارد که هر کدام بخش های مختلفی از بدن مانند دست و پا را درگیر می کنند. حدود چهل نوع ویروس پاپیلوم موجب ایجاد بیماری در دستگاه تناسلی می شوند، اما عامل ایجاد زگیل تناسلی فقط دو ویروس نوع ششم و یازدهم است. این بیماری غالبا از راه آمیزش جنسی و دهانی( تمام پوست با پوست آلوده ) و مخاط منتقل شده و در موارد نادری، قابلیت انتقال از مادر به جنین را دارد. ابتلا به زگیل های تناسلی در بین زنان شیوع بیشتری دارد. مسئله ای که در این رابطه وجود دارد این است که متاسفانه بسیاری از زنان و مردان اطلاع چندانی از این بیماری عفونی و شایع ندارند و اکثر مواقع زمانی متوجه وجود این بیماری می شوند که به آن مبتلا شده اند و بعضا مدت زمان طولانی بعد از ابتلای به این بیماری متوجه آن می شوند. زگیل های تناسلی بر بافت ناحیه تناسلی اثر گذاشته و می توانند شبیه به برجستگی های کوچکی همرنگ پوست(یا شبیه گل کلم) باشند. البته مواردی هم وجود دارد که این زگیل ها به دلیل ظاهر بسیار کوچکشان قابل رویت نباشند. همانطور که گفتیم برخی از گونه های ویروس پاپیلوم انسانی سبب ایجاد زگیل های تناسلی شده و باقی آنها می توانند زمینه ابتلا به سرطان را فراهم کنند، لذا زدن واکسن تا حد زیادی باعث پیشگیری از ابتلا به سویه‌های خاصی از HPV تناسلی شوند.
تفاوت زگیل تناسلی با زگیل معمولی
زگیل های معمولی در هر قسمت از بدن می توانند نمایان شوند و معمولا به صورت تکی هستند. این زگیل ها بیشتر در قسمت هایی مانند دست، پا، پوست و … دیده می شوند. در صورتی که زگیل تناسلی همانطور که از نام آن پیداست بیشتر روی آلت تناسلی و نواحی اطراف آن زده می شود. زگیل های تناسلی برخلاف زگیل های معمولی به صورت دسته ای و گروهی روی بدن قرار می گیرند. همچنین روش های درمان زگیل تناسلی با زگیل های معمولی کاملا متفاوت است. در نتیجه مراقبت باشید مطابق تجویز بهترین دکتر اورولوژی اقدام به درمان نمائید تا دچار بیماری های پوستی دیگر و مشکلاتی نظیر آن نشوید.
انواع زگیل تناسلی کدامند؟
- زگیل دهان
- زگیل مقعدی
- زگیل واژینال
- زگیل تناسلی در کودکان
- زگیل در اطراف پاها و نزدیک به آلت تناسلی
علائم زگیل تناسلی
زگیل های تناسلی می توانند در بخش های مختلفی از ناحیه تناسلی ایجاد شوند که در زنان این بخش ها شامل روی فرج، دیواره‌های واژن، ناحیه‌ی بین فرج و مقعد، مقعد و دهانه‌ی رحم بوده و در مردان نیز روی نوک یا محور آلت، کیسه‌ی بیضه یا مقعد، می تواند جزو این بخش های درگیر باشد. زگیل تناسلی همچنین می‌تواند در دهان یا گلوی فردی که تماس جنسی از راه دهان (oral sex) با فرد آلوده داشته، رشد کند؛ البته این موارد به ندرت ممکن است پیش بیاید. علائم و نشانه های این بیماری به شرح ذیل می باشد:
- تشکیل زائده ها و ورم‌های کوچک گوشتی همرنگ پوست یا به رنگ خاکستری در ناحیه‌ی تناسلی
- تجمع چند زگیل در مجاورت یکدیگر که دسته هایی شبیه به گل‌کلم را پدید می آورند.
- احساس خارش یا ناراحتی در ناحیه‌ی تناسلی
- خونریزی در جریان رابطه جنسی
- احساس خارش و سوزش در محل زگیل‌ها
- وجود رطوبت و ترشح در محل زگیل‌های تناسلی
از لحاظ ابعاد و اندازه، زگیل های تناسلی می توانند به قدری زیر و پهن باشند که با چشم غیر مسلح نتوان آنها را دید و یا برخی مواقع ممکن است دسته های بزرگی تشکیل داده و به شدت آزار دهنده شوند. لذا در صورتی که در ناحیه‌ی تناسلی شما یا شریک جنسی‌تان، برجستگی‌ها یا زگیل‌هایی ایجاد شد، به دکتر اورولوژ مراجعه کنید.
ریسک فاکتورها
تحقیقات نشان داده است که بیش از نیمی از افراد که از لحاظ جنسی فعالند، در طول زندگی شان این عفونت شایع را تجربه نموده اند. از جمله فاکتورهایی که ریسک ابتلا به این بیماری را افزایش می دهند، می توان به موارد زیر پرداخت:
- داشتن رابطه‌ی جنسی محافظت‌نشده با شریک‌های جنسی متعدد
- مبتلا بودن به یک بیماری مقاربتی دیگر
- داشتن سیستم ایمنی ضعیف
- داشتن رابطه‌ی جنسی با فردی که از سابقه‌ی روابط جنسی او بی‌اطلاع هستید.
- شروع فعالیت جنسی از سنین پایین
عوارض ثانویه زگیل تناسلی
ابتلا به زگیل های تناسلی می تواند عوارض ثانویه ای را به دنبال داشته باشد. به عنوان مثال با وجود اینکه ویروس HPV همیشه منجر به سرطان نمی شود، اما باز هم نباید فراموش کرد که متنوع بودن ویروس اچ پی وی می تواند خطر ابتلا به انواع مختلفی از سرطان مانند سرطان دهانه رحم، فرج، آلت تناسلی، مقعد و دهان و حنجره را افزایش دهد؛ به همین علت انجام منظم آزمایش‌های معمول پاپ اسمیر و انواع دیگر غربالگری در تشخیص اولیه این بیماری (به خصوص برای زنان) بسیار موثر است. از دیگر مشکلاتی که زگیل های تناسلی می توانند ایجاد کنند، سخت تر نمودن دوران بارداری است، مثلا زگیل های ایجاد شده در دیواره واژن در کاهش توانایی اتساع بافت واژن در طی زایمان نقش داشته و گسترش آنها بر روی فرج یا داخل واژن در طی زایمان ممکن است سبب خونریزی از آنها شود. همچنین این زگیل ها می توانند بزرگ شوند و دفع ادرار را دشوار سازند.
پیشگیری از زگیل تناسلی
استفاده از کاندوم در پیشگیری از ابتلا به ویروس HPV تناسلی بسیار تاثیر گذار است. با رعایت این نکته بهداشتی نه تنها از زگیل بلکه از دیگر بیماری های مقاربتی مانند سوزاک، سیفلیس و کلامیدیا که ناشی از روابط جنسی محافظت نشده است، خلاص خواهید شد.
تشخیص و درمان زگیل های تناسلی
دکتر اورولوژیست با معاینه بالینی و مشاهده ناحیه تناسلی و اطراف مقعد، به راحتی می تواند زگیل تناسلی را تشخیص دهد. ممکن است متخصص ارولوژی در مورد علائم و همچنین عوامل خطر سازی مانند رابطه جنسی محافظت نشده و دیگر مواردی که ریسک ابتلا به زگیل تناسلی را افزایش می دهد، از شما سوالاتی بپرسد. در برخی موارد نیز ممکن است جهت انجام آزمایش، از بافت زگیل تناسلی شما نمونه برداری کنند. برای این زگیل ها درمان های مختلفی وجود دارد، ضمن اینکه زدن واکسنی بنام Gardasil، می‌تواند از ابتلا به چهار گونه‌ی سرطان‌زای HPV و همچنین زگیل تناسلی جلوگیری کند. واکسیناسیون HPV برای دختران و پسران ۱۱ و ۱۲ ساله توصیه شده و در مواردی که آنها بطور کامل در این سنین واکسینه نشوند، پیشنهاد می‌شود که دختران در ۲۶ سالگی و پسران در ۲۱ سالگی واکسینه شوند. با وجود اینکه این زگیل ها در اغلب موارد خود به خود ناپدید می شوند، اما اگر با زگیل های تناسلی قابل مشاهده مواجه شدید، می توانید در مورد درمان آن با متخصص کلیه مشورت کنید. درمان های مختلفی جهت درمان زگیل های تناسلی وجود دارد. درمان های موضعی با استفاده از ایمیکوئیمود و پودوفیلین اگر چه تا حدودی در برطرف کردن زگیل های کوچک موثر می باشند، ولی عوارض ناشی از استعمال موضعی آنها و روزهای متوالی نیاز به مصرف چند نوبت و سوختگی شدید پوست ناحیه تناسلی از عوارض شایع می باشد. کرایوتراپی با استفاده از انجماد ضایعات و سپس سیاه شدن و ریختن زگیل ها در عرض ۳ تا ۴ روز بعد با حداقل عوارض و ناراحتی برای بیمار همراه بوده با صرف زمان کوتاه در کلینیک قابل انجام می باشد. موفقیت این روش بسیار بالاست ولی در مواردی که تعداد ضایعات زیاد است در چند جلسه کوتاه مدت انجام می شود. عوارض خاصی در این روش مشاهده نشده است. این روش بدون بی حسی موضعی در کلینیک با حداقل زمان قابل انجام می باشد.