عمل جراحی کلیه و مجاری ادرار یکی از شاخه های تخصص علوم پزشکی بوده و در اصطلاح علمی، جراحی اورولوژی خوانده می شود. علم اورولوژی در ارتباط با جراحی سیستم کلیوی، مجاری ادراری و سیستم تولید مثلی مردانه بوده و نقش بسیار مهمی در پیشگیری و درمان بیماری های موثر در ناباروری های مردان خواهد داشت. به منظور آشنایی بیشتر با انواع جراحی کلیه و مجاری ادرار با متخصص کلیه در این مقاله همراه باشید.
انواع عمل جراحی کلیه و مجاری ادرار
خوشبختانه این شاخه از علوم پزشکی دستخوش تغییرات و پیشرفت های فراوانی شده و در زمینه های مختلفی از جمله جراحی ارگان های مرتبط با سیستم کلیوی، جراحی سیستم مجاری ادراری و دستگاه تولید مثل مردانه به موفقیت های فراوانی دست یافته است. در چند سال گذشته تمامی عمل های جراحی مربوط به تخصص اورولوژی با استفاده از متدهای نوین و مدرن انجام شده و از بالاترین میزان رضایت بخشی و همچنین کمترین عارضه جانبی و عوارض بعد از عمل برخوردار می باشند. یکی از شایعترین انواع عمل جراحی های کلیه، جراحی سنگ کلیه است.
عمل جراحی سنگ کلیه چیست؟
سنگ کلیه عارضه بسیار دردناک بوده و به دلایل مختلفی مانند مشکلات ژنتیکی، مصرف برخی از داروها، رژیم غذایی نامناسب، بر هم خوردن تعادل مایعات بدن و بی تحرکی بیش از حد ایجاد شده و در بسیاری از موارد احتیاج به درمان های جراحی خواهد داشت. معمولا به منظور خارج کردن سنگ های بسیار بزرگ کلیوی مسدود کننده جریان خروجی ادرار و ایجاد کننده عفونت های مجاری ادراری احتیاج به درمان های جراحی وجود خواهد داشت.
انواع عمل جراحی سنگ کلیه شامل موارد زیر می شود:
- سنگ شکنی
- یورتروسکوپی
- جراحی سنگ کلیه از طریق پوست
- جراحی باز
جراحی یورتروسکوپی
یکی از انواع رایج درمان های سنگ کلیه یورتروسکوپی است. در این نوع درمان دوربین بسیار کوچکی از طریق مثانه و مجرای ادرار به درون کلیه فرستاده می شود و اندازه و جایگاه سنگ را برای پزشک مشخص خواهد نمود. در این روش سنگ های بسیار کوچک با استفاده از یک ابزار سبدی شکل بیرون کشیده شده و سنگ های نسبتا بزرگ با استفاده از تابش اشعه لیزری شکسته می شوند و سپس بیرون کشیده خواهد شد.
عمل جراحی کلیه از طریق پوست
این روش از عمل جراحی کلیه معمولا به منظور شکستن و خارج نمودن سنگ های بسیار بزرگ استفاده شده و پس از دریافت بیهوشی یک برش کوچک در کمر و یا پهلوی بیمار ایجاد می شود و یک لوله کوچک به منظور مشاهده جایگاه سنگ توسط دوربین به درون کلیه فرستاده می شود. معمولا جراح اورولوژیست پس از مشاهده اندازه و جایگاه سنگ به دو طریق نفرولیتوتومی و یا نفرولیتوتریپسی سنگ کلیه را خارج خواهد نمود.
جراحی باز کلیه
خوشبختانه امروز با توجه به پیشرفت های فراوان و گسترش استفاده از روش های کم تهاجمی به منظور خارج نمودن سنگ کلیه، استفاده از این روش جراحی نسبتا منسوخ شده و تنها در موارد خاص انجام خواهد شد. این روش جراحی احتیاج به بستری شدن در بیمارستان دارد و توسط ایجاد یک برش کامل در سطح پهلو و کلیه در طی چند ساعت انجام خواهد شد.
جراحی نفرکتومی کلیه
نفرکتومی، برداشتن بخش و یا تمامی بافت کلیه به دلیل آسیب های ناشی از رشد تومورهای سرطانی و یا اهدای کلیه در داوطلبان است. جراحی نفرکتومی از انواع شایع عمل جراحی کلیه بوده و به سه شکل کلی نفرکتومی پارشیال، نفرکتومی ساده و نفرکتومی رادیکال انجام خواهد شد.
جراحی نفرکتومی پارشیال با برداشت کامل تومور و در جراحی نفرکتومی رادیکال، برداشتن کامل یک کلیه به همراه چربی های اطراف و غده آدرنال انجام خواهد شد.
هر سه نوع از جراحی نفرکتومی کلیه با استفاده از روش های جراحی باز، روبوتیک و یا لاپاراسکوپی انجام شده و مستلزم مراقبت های ثانویه متناسب با نوع جراحی خواهد بود.
جراحی پیوند کلیه
عمل پیوند کلیه و یا اصطلاحا پیوند رنال یکی دیگر از انواع عمل جراحی کلیه توسط متخصص اورولوژیست است. این نوع از جراحی کلیه معمولا در بازه زمانی ۳ تا ۵ ساعت و تحت بیهوشی کامل انجام خواهد شد. در این روش درمانی برش نسبتاً بزرگی در بالای کشاله ران بیمار ایجاد می شود.
خوشبختانه امروزه تمامی جراحی های اورولوژی انجام شده توسط متخصص کلیه در بزرگسالان و کودکان پیشرفت بسیار زیادی نموده و در بسیاری از مراکز، کلینیک های تخصصی و بیمارستانهای کشور انجام خواهند شد. ورود و گسترش دستگاه های و پیشرفته به این علم منجر به جایگزین شدن جراحی های میکروسرجری و لاپاراسکوپی با تمامی جراحی های سنتی شده و یکی از مهمترین تحولات رضایت بخش علم اورولوژی در جمعیت بیماران به شمار میآید.