سنگ حالب چیست و چگونه درمان می شود؟

سنگ حالب
آنچه می خوانید...
 
 
با وجود اینکه سنگ کلیه هیچ علائمی به دنبال ندارد، سنگ حالب با درد بسیار زیادی همراه است. زمانی که سنگ از کلیه خارج می‌شود وارد حالب می‌شود و منجر به انسداد ادراری و درد شدید در شکم و پهلوی بیمار می‌شود.

علائم سنگ حالب

شایع‌ترین نشانه‌ی سنگ حالب احساس درد است. بیمار ممکن است در زیر شکم و یا پهلوی خود احساس درد کند. شدت درد بر اساس اندازه‌ی سنگ ممکن است متغیر باشد. دیگر علائم احتمالی سنگ حالب شامل موارد زیر می‌شوند:

  • احساس درد و سوزش هنگام ادرار
  • وجود خون در ادرار
  • حالت تهوع و استفراغ
  • تب
  • تکرر ادارا
  • کاهش ادرار
  • عدم دفع ادرار

اگر هرکدام از علائم فوق را دارید حتما به بهترین دکتر اورولوژِی مراجعه کنید.

دلایل سنگ حالب

دلایل تشکیل سنگ حالب

سنگ های حالب از کریستال‌هایی درون ادرار شما تشکیل شده‌اند که به یکدیگر متصل هستند.

هرکدام از این سنگ ها ممکن است از کریستال های متفاوتی تشکیل شده باشد که در ادامه آنها را برای شما مرور می‌کنیم:

کلسیم: سنگ هایی که از بلورهای اگزالات کلسیم ساخته شده‌اند شایع‌ترین دلیل تشکیل این سنگ‌ها هستند. کم آبی بدن و داشتن یک رژیم غذایی نامناسب که شامل غذاهایی با اگزالیت بالا هستند خطر تشکیل این سنگ‌ها را افزایش می‌دهد.

اسید اوریک: این نوع سنگ‌ها زمانی به وجود می‌ایند که ادرار شما خیلی اسیدی است. احتمال تشکیل این سنگ ها در مردان و کسانی که مبتلا به بیماری نقرس هستند بیشتر است.

استروویت: این نوع سنگ ها اغلب در اثر عفونت کلیه مزمن بروز پیدا می‌کنند و در میان خانم‌هایی که عفونت مجرای ادراری دارند شایع‌تر است.

سیستین: این نوع سنگ‌ها نادر هستن و در افرادی که بیماری سیستینوری دارند بیشتر بروز پیدا می‌کنند. این سنگ‌ها زمانی تشکیل می‌شوند که سیستین که نوعی آمینو اسید است از کلیه وارد ادرار می‌شود.

تشخیص سنگ حالب

 

 

در صورت وجود درد در قسمت زیر شکم و یا وجود خون در ادرار پزشک آزمایشات زیر را تجویز می‌کند:

  • آزمایش سی تی اسکن: آزمایش سی تی اسکن معمولا بهترین گزینه برای تشخیص سنگ در مجاری ادراری است.
  • آزمایش سونگرافی: برخلاف آزمایش سی تی اسکن در آزمایش سونوگرافی از اشعه استفاده نمی‌شود.

این آزمایشات به پزشک کمک می‎‌کنند تا اندازه و مکان سنگ را تشخیص دهد. دانستن اندازه و محلی که سنگ در آن قرار دارد به پزشک کمک می‌کند تا درمان مناسبی را برای بیمار در نظر بگیرد.

 

درمان سنگ حالب

 

 

طبق تحقیقات سنگ‌هایی که در مجاری ادرای به وجود می‌ایند بدون درمان از بین می‌روند. شما ممکن است زمانی که این سنگ‌ها در حال از بین رفتن هستند احساس درد کنید. سنگ های کوچک راحت‌تر از بین می‌روند. بعضی از سنگ ها به خصوص آنهایی که عریض تر هستند در حالب گیر می‌کنند زیرا حالب باریک ترین قسمت در مجاری ادراری شما است. گیر کردن سنگ در حالب می‌تواند با درد شدیدی همراه باشد و خطر عفونت را افزایش دهد. پزشک برای سنگ‌هایی که بسیار بزرگ هستند درمان‌های زیر را در نظر می‌گیرد:

  • جایگذاری استنت حالب: در این روش پزشک یک لوله‌ی لاستیکی کوچک را وارد حالب شما می‌کند که به عبور سنگ کمک می‌کند.
  • جایگذاری لوله نفروستومی: در این روش درمانی متخصص رادیولوژیست با قرار دادن لوله در کلیه به صورت موقت درد بیمار را از بین می‌برد. این روش زمانی مورد استفاده قرار می‌گیرد که انسداد مجرای ادراری با درد و عفونت همراه باشد.
  • سنگ شکنی: در این روش پزشک با استفاده از امواج شک سنگ ها را به قطعات کوچکتر تبدیل می‌کنند تا راحت‌تر از مجرای ادراری عبور کنند.
  • یورتروسکوپی: در این روش اورولوژیست یک لوله‌ی کوچک را درون مجرای ادراری و بالای حالب شما قرار می‌دهد و از طریق آن سنگ حالب را پیدا می‌کند. در صورت وجود سنگ پزشک با اشعه لیزر سنگ ها را خرد می‌کند.

پیشگیری از سنگ حالب

 

 

 
 
با رعایت موارد زیر احتمال بروز سنگ حالب در شما کاهش می‌یابد:
  • نوشیدن مایعات: نوشیدن حداقل سه لیتر آب در روز احتمال تشکیل سنگ حالب را کاهش می‌دهد.
  • کاهش مصرف نمک و پروتئین حیوانی: نمک و پروتئین حیوانی باعث افزایش سطح اسید در ادرار شما می‌شوند.
  • کاهش مصرف غذاهایی با اگزالات بالا: غذاهایی که حاوی اگزالات بالا هستند منجر به ایجاد سنگ در مجاری ادراری می‌شوند بنابراین مصرف این غذاها را کاهش دهید.
 
پیشگیری از سنگ حالب

عوامل خطر زا

 

 

ریسک فاکتورهایی وجود دارند که خطر تشکیل این سنگ‌ها را افزایش می‌دهند در ادامه این عوامل را برای شما مرور می‌کنیم:

سابقه‌ی خانوادگی: اگر فامیل درجه یک شما قبلا مبتلا به سنگ کلیه شده باشند احتمال بروز این بیماری در شما افزایش می‌یابد.

کم آبی بدن: اگر به مقدار کافی آب ننوشید، مقدار ادرار شما کاهش پیدا می‌کند در صورتیکه مقدار ادرار شما برای حل کردن نمک و پیشگیری از سفت شدن نمک باید زیاد باشد.

رژیم غذایی: داشتن یک رژیم غذایی با سدیم بالا، چربی حیوانی و اگزالات بالا احتمال تشکیل این سنگ‌ها را افزایش می‌دهد.

داشتن بیماری خاص: اگر بیماری‌های زیر شامل حال شما می‌شوند احتمال تشکیل سنگ حالب در شما افزایش پیدا می‌کند:

  • انسداد مجاری ادراری
  • بیماری التهابی روده
  • نقرس
  • عفونت ادراری

منبع

https://www.healthline.com/health/ureter-stone#prevention

اشتراک گذاری مطلب:

دکتر داریوش محمدی

متخصص اورولوژی
فوق تخصص جراحی کلیه و مجاری ادراری،
فلوشیپ اندویورولوژی