سرطان حالب، همان تکثیر غیر معمول سلولها در پوشش داخلی لولههایی به نام حالب است که کلیهها و مثانه را به هم وصل میکنند و با انتقال ادرار تولید شده توسط کلیهها به مثانه، نقش مهمی در دستگاه ادراری دارند. این بیماری نسبتاً نادر است و عمدتاً افراد مسن و کسانی را که سابقه سرطان مثانه دارند را تحت تأثیر قرار میدهد. در این مقاله با ما همراه باشید تا به بررسی دقیق این بیماری بپردازیم.
علائم سرطان حالب
علائم و نشانههای سرطان حالب میتوانند متفاوت باشند، اما به طور کلی شامل موارد زیر است:
- وجود خون در ادرار (هماچوری): یکی از شایعترین علائم سرطان حالب وجود خون در ادرار است. ممکن است رنگ ادرار صورتی یا قرمز شده یا لختههای خونی در ادرار قابل مشاهده باشند.
- درد پهلو: این بیماری میتواند باعث درد در قسمتی از بدن که در آن حالب آسیب دیده قرار دارد، شود. درد ممکن است مداوم یا متناوب باشد.
- تغییرات مربوط به ادرار: سرطان حالب میتواند منجر به تغییر در الگوهای ادراری مانند افزایش تکرر ادرار، نیاز به ادرار فوری یا احساس سوزش در هنگام ادرار شود.
- کاهش وزن بدون دلیل: در برخی موارد، سرطان حالب ممکن است باعث کاهش وزن ناخواسته شود که میتواند به دلیل عوامل مختلف مرتبط با سرطان رخ دهد.
- خستگی: خستگی مداوم یا احساس ضعف عمومی میتواند از علائم این بیماری باشد، اگرچه این یک علامت غیر اختصاصی است که میتواند با شرایط مختلف دیگری نیز همراه باشد.
- ورم در ناحیهی شکم: سرطان حالب گاهی اوقات میتواند باعث ایجاد ورم یا تودههایی در شکم یا کمر شود که ممکن است در طول معاینه فیزیکی احساس شوند.
توجه به این نکته مهم است که این علائم میتوانند ناشی از شرایط دیگر نیز باشد و داشتن یک یا چند مورد از این علائم لزوماً به معنای ابتلا به سرطان حالب نیست. اگر هر یک از این علائم را تجربه کردید، مهم است که برای معاینه و تشخیص مناسب به یک اورولوژیست مراجعه کنید.
علت سرطان حالب
علت دقیق ابتلا به این بیماری نامشخص است. این بیماری زمانی رخ میدهد که سلولهای درون پوشش داخلی حالب دچار تغییرات ژنتیکی (جهش) در DNA خود شوند. DNA حاوی دستورالعملهایی است که رفتار سلول را هدایت میکنند. این جهشها سلولها را وادار میکنند تا به سرعت تکثیر شوند و فراتر از طول عمر طبیعی خود باقی بمانند. در نتیجه توده غیر طبیعی سلولی تشکیل میشود که میتواند منجر به انسداد حالب یا گسترش سلولهای سرطانی به سایر قسمتهای بدن شود.
عوامل تاثیرگذار در ابتلا به سرطان حالب
- افزایش سن: احتمال ابتلا به سرطان حالب با افزایش سن افزایش مییابد. اکثر افراد مبتلا به این نوع سرطان در دهه 70 و 80 زندگی خود هستند.
- سابقه سرطان مثانه یا کلیه: افرادی که قبلاً سرطان مثانه یا کلیه داشته اند، بیشتر از دیگر افراد در معرض خطر ابتلا به سرطان حالب هستند.
- استعمال دخانیات: مصرف دخانیات نه تنها خطر سرطان حالب بلکه سایر سرطانهای مجاری ادراری از جمله سرطان مثانه و کلیه را افزایش میدهد.
- سابقه خانوادگی: سندرم لینچ که به عنوان سرطان کولورکتال غیر پولیپوز ارثی (HNPCC) نیز شناخته میشود، با افزایش خطر ابتلا به سرطان روده بزرگ و چندین سرطان دیگر از جمله سرطان حالب مرتبط است. اگر سابقه سرطان در خانواده شما وجود دارد، توصیه میشود آن را با اورولوژیست خود در میان بگذارید. آزمایش ژنتیکی برای سندرم لینچ و سایر سندرمهای سرطانی ارثی ممکن است توسط متخصص برای شما در نظر گرفته شود.
تشخیص سرطان حالب
روشهای تشخیصی و آزمایشهای مورد استفاده برای شناسایی سرطان حالب شامل موارد زیر است:
- معاینه فیزیکی: پزشک در مورد علائم شما از شما سوال میکند و یک معاینه فیزیکی انجام میدهد تا درک بهتری از وضعیت شما پیدا کند.
- آزمایشهای تصویربرداری: آزمایشهای مختلف تصویربرداری میتوانند به ارزیابی وجود این سرطان کمک کنند. این تستها ممکن است شامل پیلوگرام داخل وریدی یا سی تی اوروگرافی باشد. در شرایطی که تصویربرداری CT امکان پذیر نیست، ممکن است از اوروگرام رزونانس مغناطیسی استفاده شود.
- آزمایش ادرار: ممکن است برای بررسی هرگونه ناهنجاری، آزمایش ادرار انجام شود. علاوه بر این، آزمایش سیتولوژی ادرار میتواند برای تشخیص سلولهای غیر طبیعی در نمونه ادرار انجام شود.
- اورتروسکوپی: یک لوله نازک و نورانی به نام یورتروسکوپ از طریق مجرای ادرار وارد میشود، از مثانه عبور میکند و به داخل حالبها هدایت میشود. اورتروسکوپی امکان بازرسی بصری حالبها و در صورت لزوم برداشتن یک نمونه بافت کوچک برای معاینه آزمایشگاهی (بیوپسی) را فراهم میکند.
- تجزیه و تحلیل پاتولوژی: یک پاتولوژیست که در تجزیه و تحلیل نمونههای خون و بافت تخصص دارد، سلولها را به دقت بررسی میکند تا نشانههای سرطان را بررسی کند. این تجزیه و تحلیل ممکن است شامل بررسی دقیق جهشهای ژنی مرتبط با سرطان باشد.
- آزمایشات مربوط به سرطان مثانه: از آنجایی که افراد مبتلا به سرطان حالب در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به سرطان مثانه هستند، اقدامات تشخیصی برای سرطان مثانه ممکن است به کار گرفته شود. این اقدامات میتوانند شامل تستهای تصویربرداری یا سیستوسکوپی باشد، روشی که برای تجسم فضای داخلی مثانه و شناسایی علائم سرطان مثانه از آن استفاده میشود.
درمان سرطان حالب
درمان سرطان حالب معمولاً با جراحی انجام میشود، اگرچه رویکرد خاص مورد استفاده به عوامل مختلفی مانند اندازه و محل سرطان، تهاجمی بودن آن و ترجیحات و اهداف فرد و متخصص بستگی دارد.
جراحی
جراحی اغلب برای از بین بردن سرطان حالب توصیه میشود. وسعت عمل جراحی به وضعیت خاص فرد بستگی دارد. در مواردی که این بیماری در مراحل اولیه باشد، جراحی ممکن است شامل برداشتن بخشی از حالب باشد. برای موارد پیشرفتهتر، ممکن است لازم باشد حالب آسیب دیده، کلیه مرتبط (نفروورترکتومی) و بخشی از مثانه برداشته شود.
شیمی درمانی
در این روش از داروها برای کشتن سلولهای سرطانی استفاده میشود. میتوان آن را قبل از جراحی برای کوچک کردن تومور و تسهیل برداشتن آن، یا بعد از جراحی برای از بین بردن سلولهای سرطانی باقی مانده تجویز کرد. در موارد پیشرفته، شیمی درمانی ممکن است برای مدیریت علائم و کنترل پیشرفت سرطان استفاده شود.
ایمونوتراپی
ایمونوتراپی یکی دیگر از گزینههای درمانی است که از سیستم ایمنی بدن برای مبارزه با سرطان استفاده میکند. هدف ایمونوتراپی تداخل در توانایی سلولهای سرطانی با هدف جلوگیری از تشخیص سیستم ایمنی بدن و تقویت پاسخ ایمنی در برابر سرطان است. ممکن است ایمونوتراپی برای سرطان پیشرفته در نظر گرفته شود که به درمانهای دیگر پاسخ نداده است.
مهمترین اقدام در صورت داشتن علائم سنگ حالب
در صورت مشاهدهی علائم نگران کننده، برای تشخیص سرطان حالب مراجعه به یک اورولوژیست حاذق میتواند به شما کمک کند تا از وضعیت فعلی خود آگاه شوید و با کمک متخصص بهترین تصمیم را گرفته یا اقدام به شروع درمان نمایید.